"Iστορίες του κ. Κόυνερ" - Μπέρτολτ Μπρεχτ

Αποσπάσματα από τις "Ιστορίες του κ. Κόυνερ (ή διαλεκτική σαν τρόπος ζωής)" του Μπέρτολτ Μπρεχτ, σε μετάφραση του Πέτρου Μάρκαρη.
 

Το ερώτημα αν υπάρχει θεός

Κάποιος ρώτησε τον κ. Κ. αν υπάρχει θεός. Ο κ. Κ. του είπε: Σε συμβουλεύω να σκεφτείς αν η συμπεριφορά σου αλλάξει ανάλογα με την απάντηση που θα δώσεις στο ερώτημα. Αν δεν αλλάξει τότε η ερώτηση είναι περιττή. Αν αλλάξει τότε μπορώ τουλάχιστον να σε βοηθήσω λέγοντας πως εσύ απόφασισες κιόλας: χρειάζεσαι ένα θεό.
  

Το ξαναντάμωμα

Ο κ. Κ. αντάμωσε κάποιον που είχε να τον δει πολύν καιρό. Μα εσείς δεν αλλάξατε καθόλου, του είπε ο άλλος καθώς τον χαιρετούσε. Ωχ, έκανε ο κ. Κ. και χλώμιασε.  

 

Κουβέντες

Εμείς οι δυο δεν έχουμε πια τίποτα να πούμε, είπε ο κ. Κ. σε κάποιον. Γιατί; ρώτησε ο άλλος τρομαγμένος. Γιατί όταν είμαι μαζί σου δε λέω καμιά λογική κουβέντα, παραπονέθηκε ο κ. Κ. Μα αυτό δε μ' ενοχλεί καθόλου, τον παρηγόρησε ο άλλος. Το πιστεύω, είπε με πικρία ο κ. Κ., ενοχλεί όμως εμένα.
  

Επιτυχία

Ο κ. Κ. είδε μια ηθοποιό να περνάει κι είπε: Είναι όμορφη. Τελευταία είχε επιτυχία χάρη στην ομορφιά της, τον πληροφόρησε ο συνοδός του. Ο κ. Κ. φουρκίστηκε κι είπε: Όχι, είναι όμορφη γιατί είχε επιτυχία.
 

Προσβολή που την ανέχεσαι

Κατηγόρησαν κάποιο συνεργάτη του κ. Κ. ότι κρατούσε στάση εχθρική απέναντί του. Ναι, αλλά μονάχα πίσω απ' την πλάτη μου, τον δικαιολόγησε ο κ. Κ.
   
Το πιο καλό ύφος

Η μοναδική παρατήρηση που έκανε ο κ. Κ. σχετικά με το ύφος είναι τούτη: Πρέπει να είναι αποφθεγματικό. Το απόφθεγμα είναι απρόσωπο. Ποιά είναι τα καλύτερα παιδιά; Εκείνα που σε κάνουν να ξεχνάς τον πατέρα τους.

   
Ο κ. Κ. και η ποίηση

Σαν τέλειωσε το διάβασμα μιας ποιητικής συλλογής ο κ. Κ. είπε: Στη Ρώμη απαγόρευαν στους υποψήφιους για δημόσιες υπηρεσίες να φοράνε, όταν εμφανίζονταν στο φόρουμ, ρούχα με τσέπες, για να μη δέχονται δωροδοκίες. Έτσι και οι ποιητές δε θά 'πρεπε να φοράνε ρούχα με μανίκια για να μη μπορούν να χύνουν αράδα στίχους.
  

Ο κ. Κ. σε ξένο σπίτι

Όταν ο κ. Κ. έμπαινε σε ξένο σπιτικό φρόντιζε, προτού πάει για ύπνο, να μαθαίνει τις εξόδους του σπιτιού και τίποτα άλλο. Όταν τον ρώτησαν γιατί το έκανε αυτό, εκείνος αποκρίθηκε αμήχανα: Αυτή είναι μια παλιά θλιβερή συνήθεια. Βλέπετε εγώ υποστηρίζω τη δικαιοσύνη, καλό είναι λοιπόν το σπίτι μουνα 'χει περισσότερες από μια εξόδους.

48ΩΡΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ (6-7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ)

 

Ακούμε: Δε θέλεις πια να δουλέψεις μαζί μας

 

Α

Ακούμε: Δε θέλεις πια να δουλέψεις μαζί μας.
Γονάτισες. Δεν μπορείς άλλο να τρέχεις.
Κουράστηκες. Δε μπορείς πια να μαθαίνεις καινούργια.
Ξόφλησες.
Κανείς δε μπορεί να σου ζητήσει να κάνεις πια τίποτα.

Μάθε λοιπόν:
Εμείς το ζητάμε.

Σαν κουραστείς κι αποκοιμηθείς
Κανείς δε θα σε ξυπνήσει πια να πει:
Σήκω, το φαΐ ειν’ έτοιμο.
Γιατί να υπάρχει έτοιμο φαΐ;
Σαν δε θα μπορείς άλλο να τρέχεις,
θα μείνεις ξαπλωμένος.

Κανείς δε θα σε ψάξει για να πει:
Έγινε επανάσταση.

Τα εργοστάσια σε περιμένουν.
Γιατί να γίνει επανάσταση;
Όταν πεθάνεις θα σε θάψουν
 Είτε φταις που πέθανες είτε όχι.

Λες:
Πολύ καιρό αγωνίστηκες. Δεν μπορείς άλλο πια
ν’ αγωνιστείς.
Άκου λοιπόν:
Είτε φταις είτε όχι:
Σαν δε μπορείς άλλο να παλέψεις, θα πεθάνεις.

Β

Λες: Πολύ καιρό έλπιζες. Δεν μπορείς άλλο πια
να ελπίσεις.
Έλπιζες τι;
Πως ο αγώνας θαν’ εύκολος;

Δεν είν’ έτσι.
Η θέση μας είναι χειρότερη απ’ όσο νόμιζες.

Είναι τέτοια που: 

Αν δεν καταφέρουμε το αδύνατο
Δεν έχουμε ελπίδα.
Αν δεν κάνουμε αυτό που κανείς δεν μπορεί να μας ζητήσει

Θα χαθούμε.

Οι εχθροί μας περιμένουν να κουραστούμε.

Όταν ο αγώνας είναι στην πιο σκληρή καμπή του,
Οι αγωνιστές έχουν την πιο μεγάλη κούραση.
Οι κουρασμένοι, χάνουν τη μάχη.

 Μπέρτολτ Μπρεχτ